Toscane is een van de populairste toeristische bestemmingen van Europa. Vanuit Nederland worden er busreizen, wandeltochten en fietsvakanties georganiseerd. U kunt met de autoslaaptrein naar Bologna, daarna bent u binnen twee uur op de plaats van bestemming. Nederlandstalige internetsites bieden er woonhuizen te huur aan.
Nederlanders gaan naar Toscane op huwelijksreis en of trouwen er. Toscane telt zelfs kleine Nederlandse kunstenaarskolonies zoals Castel Nuovo bij Val di Cecina, ten westen van Siena. Menig Nederlander noemt het de mooiste streek ter wereld.
Toscane biedt een overdaad aan oude cultuur, die al begint bij de Etrusken, nog voor de Romeinen, meer dan 2000 jaar geleden. De Etrusken waren een vrijheidslievend volk waar mannen en vrouwen gelijk waren.
Die Etruskische sfeer is aan het eind van de Middeleeuwen opnieuw tot leven gekomen onder de naam Renaissance, wedergeboorte. De mens mag zelf kiezen, zelf denken, zelf leven. Dit motto draagt Zwitserleven ook uit. Zelf beslissen over je toekomst. En als het mag, graag met comfortabele vooruitzichten.
De Renaissance heeft geleid tot een enorme bloei in cultuur en wetenschap. Opeens was de aarde rond en draaide om de zon, men ontdekte de zwaartekracht. De bouwkunst ontwikkelde zich van zwaar en massief (Romaans) naar licht en transparant (Gotisch).
De schilderkunst en de beeldhouwkunst werden realistisch met de mens in het middelpunt. Leonardo da Vinci, Botticelli en de schrijver Dante Alighieri zijn de beroemdste Renaissance kunstenaars. De bron van de Renaissance ligt in Toscane. De hele westelijke wereld wordt er tot op de dag van vandaag sterk door beïnvloed …
Toscane biedt zoveel oude cultuur dat het een kunst is om er van te blijven genieten. Een ontspannen programma met een goede afwisseling van steden, platteland, natuur en bijvoorbeeld strand geeft de geest de ruimte om de vele indrukken te verwerken.
Het mooiste aan het Toscaanse landschap zijn de vergezichten. De grillige heuvels, vaak afgetopt met rustieke dorpjes, kerkjes of kastelen. Als zuilen in het landschap, als theaterdecors, staan overal cipressen. De kleurschakering loopt van groene weides, gele bloemen naar de dof-rode kale aarde. Als daarboven een felle zon in een blauwe hemel staat, dan is het leven goed.
De beste manier om Toscane te bezoeken is je het tempo van het land aan te meten. Italie is niet gemaakt om in een dag ontdekt te worden. Daar neem je de tijd voor. En: je zoekt er niet naar, je laat het over je heen komen. Dolce far niente.
De Hemingway-methode – neerstrijken op een terras of plein, drankje erbij en kijken maar – is zeker een goede manier om de sfeer te proeven. Vanuit alle wereldhoeken komen liefhebbers de talloze fresco’s, beelden en schilderijen bewonderen die Toscane rijk is. Het maakt niet uit waar je bent, werkelijk elk dorp of stadje heeft zijn eigen wereldberoemde helden – als Leonardo da Vinci er niet geboren is, dan verbleef Michelangelo er wel regelmatig.
Arrezzo
Neem een kleinere stad als Arezzo, op 55 kilometer afstand van Florence. Totdat La Vita e bella de stad definitief op de kaart zette, werd hij nog wel eens overgeslagen in het rijtje van trekpleisters. Behalve dan door kunsthistorici die afkwamen op de prachtige fresco’s van Piero della Francesca.
Maar wie er komt, is direct gecharmeerd. Arezzo’s centrale plein, het Piazza Grande, is als zovele Italiaanse pleinen. Het is omgeven door oude paleizen, kerken en een statige bogengalerij waar immer een lekker restaurant is gevestigd. Ook hier. De middag glijdt voorbij; de kruimels en de glazen vermeerderen zich op het witte tafellaken.
Met de koelte komen ook de bewoners weer uit hun donkere huizen. De winkeliers openen hun luiken, om verhitte discussies met bezoekers te starten, en kinderen rennen elkaar achterna. Het kost niet veel inlevingsvermogen om Roberto Benigni hier op de fiets het plein af te zien scheuren.
Eens per maand is Arezzo bijzonder in trek. Het Piazza Grande en de omringende straten vullen zich dan met antiek. Bewoners en handelaars doen hun gewilde voorraad in de aanbieding; de goede onderhandelaar kan zomaar met een authentiek stukje moois naar huis gaan. En zo het Toscaanse gevoel iets langer vast te houden.
Florence
Wie Florence nadert verliest even zijn enthousiasme: de rommelige verkeerssituatie, de her en der neergeplempte buitenwijken, de smog. Het door bergen omgeven Firenze heeft de minder aantrekkelijke eigenschap uitlaatgassen en warme lucht in het dal gevangen te houden.
Maar aangekomen in het centrum is de bezoeker snel verstomt. Florence ademt kunst. Bevangen door de schoonheid van de pleinen, palazzi, kathedralen en musea is het ’s nachts moeilijk slapen. Maar waarom zou je ook? Er is altijd nog een buurt, altijd nog een restaurant om te ontdekken.
En juist de frisse ochtenden in de ontwakende stad mag je niet missen. Geen groter genot om de dag te beginnen in een levendige bar, nippend aan de caffe, staand natuurlijk, met een zoete croissant of andere lokale specialiteit in de hand. Tot in de vroege middag slenter je vervolgens wat door de stad. Over marktpleinen, langs leerverkopers, tassenmannen en groentekramen.
Vergeet af en toe niet omhoog te kijken: de bouwstijl in Florence is defensief; pas op enkele meters hoogte begint de gevel tekenen van een palazzo te vertonen. Je zou bijna vergeten dat er zoveel moois in besloten ligt. Eeuwen van rijkdom en cultuurgeschiedenis hebben de stad tot een waar mekka voor de kunsten gemaakt.
Tegen enen strijkt de Florentijn neer voor een aperitief. Om zich daarna in een van de vele drukke trattorie, de familierestaurants, te goed te doen aan de befaamde Toscaanse keuken. Ook hier neemt men de tijd voor. Omdat eten zo belangrijk is, maar ook om de heetste uren van de dag in aangename koelte door te brengen.
Na vijven is weer enig leven in de stad te bespeuren. De parade is aangebroken. Vanuit alle hoeken duiken de mooiste vrouwen op, de Fendi-tas elegant onder de arm geklemd.
De Florentijnen zijn zo mogelijk nog eleganter dan hun stad. Want Fare la bella figura, laten zien dat je stijl hebt, daar gaat het om. Weten waar De Geboorte van Venus hangt, en waar je het juiste pak koopt. Weten dat naast de mobiele telefoon de design-zonnebril de absolute must-have is. Het vergt wat centen, maar dan is het leven bijzonder zoet in deze stad.
Sienna
Sienna is de andere bekende stad van Toscane. Als je hier rondloopt waan je je in de Middeleeuwen. Zeker als je de ‘palio’ meemaakt, die elk jaar op de Campo (het centrale plein) wordt gehouden. De ‘palio’ is een paardenrace waarbij families om de eer strijden.
Portoferraio is de hoofdstad van het eilandje Elba, met een mooi historisch centrum. In 1814 werd Napoleon Bonaparte voor tien maandenhierheen verbannen. Hij hoopte dat Portoferraio het centrum zou worden van zijn bewind, maar zoals we weten liep het slecht met hem af. Je vindt in het stadje nog de villa waarin Napoleon verbleef.